|
Artikel laten voorlezen
|
Geschatte leestijd: 5 minutes
In dit artikel bespreken we het model, de formule en de voor- en nadelen van het model. Tot slot verwerken we dit in een praktijkvoorbeeld.
Wat is het Capital Asset Pricing Model?
Het Capital Asset Pricing Model (CAPM) maakt de relatie tussen het rendement en risico van een belegging inzichtelijk. Het uitgangspunt is dat het rendement van een belegging afhankelijk is van de risicovrije rente, de marktrente en het specifieke risico van de belegging.
Het CAPM is een belangrijk hulpmiddel voor beleggers en financiële analisten in de academische wereld en de financiële sector. Het helpt bij het beoordelen van specifieke beleggingen en het nemen van investeringsbeslissingen. CAPM had bovendien grote invloed op de ontwikkeling van moderne portefeuilletheorie en risicomanagement.
Nobelprijswinnaar William Sharpe, ook bekend van de Sharpe ratio, ontwikkelde samen met een aantal befaamde economen het Capital Asset Pricing Model (CAPM) om toekomstige rendementen in te schatten. Een groot deel van de professionals in de financiële wereld gebruikt het CAPM om het verwachte rendement van activa te schatten in verhouding tot hun risico.
Het CAPM is ontstaan in de jaren ‘60 en wordt nog altijd gebruikt. Met veel voor- en tegenstanders is het CAPM een omstreden theorie. Waar academici en beleggers het wel over eens zijn, is dat extra risico meer rendement met zich meebrengt. Althans, wanneer de beleggingshorizon lang genoeg is.
De CAPM-formule
E(R) = Rf + β [E(Rmarkt) – Rf]
- E(R) = het verwachte rendement van de belegging in kwestie
- Rf = de risicovrije rente, oftewel het rendement dat men kan behalen op risicovrije producten zoals staatsobligaties.
- β = de beta van de belegging, die de mate van systematisch risico weergeeft ten opzichte van de markt. Een beta van meer dan 1 houdt meer risico dan de markt in, een beta lager heeft dus minder risico.
- E(Rmarkt) = het verwachte rendement van de markt
De algemene opvatting is dat alle aandelen correct zijn gewaardeerd. Dit betekent dat de opbrengsten van een aandeel niet verder gaan dan de beta en het extra rendement van de markt boven op de risicovrije rente. Dit extra rendement wordt ook wel alpha genoemd. Om meer rendement te behalen dan de rente op risicovrije kortetermijnactiva, dient u systematisch risico te nemen. Het systematische risico, de beta, bepaalt de risicopremie.
Het systematisch risico van een belegging wordt weergegeven door de beta. In tegenstelling tot het bedrijfsspecifieke risico heeft diversificatie geen effect op dit risico. De marktpremie is het verschil tussen het verwachte rendement van de markt en de risicovrije rente. Dit is dus het extra rendement dat een belegger kan verwachten bovenop de risicovrije rente.
Aannames van het model
Een positieve alpha belooft echter beloning zonder risico omwille van een foute waardering. Beleggers zullen positieve alpha-aandelen met mate nastreven en hun prijzen opdrijven; tegen die hogere prijzen zullen de verwachte rendementen lager zijn. De aanname dat alpha gelijk is aan nul wijst op het feit dat het model steunt op de aanname dat markten efficiënt zijn. Nog een aantal aannames van het model zijn dat:
- Beleggers rationeel zijn
- Dezelfde beleggingsperiode voorzien
- Homogene verwachtingen hebben en over alle informatie beschikken
- Beleggers kunnen lenen tegen de risicoloze rente en short kunnen gaan
- Geen belastingen
- Geen transactiekosten
Deze aannames zijn de grootste aanleiding tot discussie omdat ze de werkelijkheid niet nauwkeurig genoeg zouden modelleren. Het voordeel van de aannames is dat we veel complexiteit kunnen vermijden.
Voor- en nadelen van het CAPM
Voordelen
- Het is een intuïtieve weergave van de risico-rendementsverhouding van een portefeuille.
- Het CAPM kenmerkt zich door eenvoud. Ook voor beginnende beleggers en niet-professionele beleggers is het begrijpelijk. Verder kunnen beleggers het model op verschillende manieren inzetten. Zo kan met een gewogen beta van de portefeuille het verwachte rendement van een portefeuille geschat worden.
Nadelen
- De basis van het CAPM ligt in verschillende aannames. Zo wordt verondersteld dat de markt perfect efficiënt is, dat alle beleggers rationeel zijn en dezelfde informatie hebben, er geen transactiekosten zijn, etc. Als deze aannames niet kloppen, kan het model niet nauwkeurig zijn.
- Het model is afhankelijk van eerdere analyses of gemiddelden. Met name het verwachte rendement van de markt geeft veel ruimte voor fouten. Fouten in de variabelen van het model maken het snel onnauwkeurig.
Een praktijkvoorbeeld van CAPM
Tot slot nemen we een fictief aandeel waarvan we het CAPM uitwerken.
We veronderstellen dat de risicovrije rente (Rf) op dit moment 3% bedraagt, het verwachte rendement van de markt (E(Rmarkt)) 7% is en de beta (β) van het aandeel 1,28 is. Vervolgens kunnen we het verwachte rendement van het aandeel berekenen.
- E(Ri) = Rf + βi [E(Rm) – Rf]
- E(Ri) = 3% + 1,28 * (7% – 3%)
- E(Ri) = 3% + 1,28 * 4%
- E(Ri) = 3% + 5,12%
- E(Ri) = 8,12%
In dit voorbeeld is het verwachte rendement van de belegging 8,12%. Dat is de schatting van het rendement voor het aandeel in het komende jaar. Dit betekent dat beleggers die dit niveau van risico accepteren een verwacht rendement van 8,12% kunnen verdienen op deze belegging, gebaseerd op de gegeven informatie en de aannames van het CAPM-model.
