Artikel laten voorlezen
|

Zonder duidelijk onderscheid tussen interne en externe factoren, wordt het niet eenvoudig om te doorgronden waarom een bedrijf succesvol is – of juist niet.
Door gebruik te maken van micro-, meso- en macroanalyse ontstaat een meerlagig inzicht: van bedrijfsvoering tot sectorpositie en economische omgeving. In dit artikel leggen we deze analysemethoden uit en hoe ze elkaar aanvullen.
In dit artikel leg ik de betekenis van meso, micro en macro analyse uit en kijken we hoe deze gebruikt kunnen worden in verschillende omstandigheden. Bent u op zoek naar een broker om in Europese en Amerikaanse aandelen te handelen, klik dan hier.
- Wat zijn micro-, meso- en macroanalyse?
- Microanalyse: de binnenkant van de onderneming
- Mesoanalyse: sector en concurrentie
- Macroanalyse: de economische omgeving
- Micro-, meso- en macroanalyse in de praktijk
- Financiële ratio’s en kengetallen: focus op microanalyse
- Conclusie: het belang van integrale analyse
Wat zijn micro-, meso- en macroanalyse?
Microanalyse
Microanalyse focust op het bedrijf zelf. Het betreft de activiteiten waar het management directe invloed op heeft, zoals productie, verkoop, R&D en personeelsbeleid. Deze analyse wordt vaak ondersteund door financiële ratio’s zoals de rentabiliteit, liquiditeit of solvabiliteit, die een beeld geven van de interne gezondheid van de onderneming.
Mesoanalyse
Mesoanalyse (ook wel sector- of industrieanalyse genoemd) bekijkt de bedrijfstak waarin het bedrijf actief is. De nadruk ligt op concurrentiekrachten, trends in de sector, regelgeving en klantenrelaties. Deze analyse helpt begrijpen waarom sommige bedrijven in een sector floreren terwijl andere het moeilijk hebben.
Macroanalyse
Macroanalyse richt zich op de brede economische, politieke en maatschappelijke context. Denk aan renteontwikkelingen, inflatie, werkloosheid, wetgeving of internationale handel. Deze factoren zijn niet beïnvloedbaar door een individuele onderneming, maar hebben er wel vaak grote impact op.
Door deze drie niveaus te combineren ontstaat een holistisch beeld dat kan worden gebruikt bij strategische evaluatie of financiële analyse.
Microanalyse: de binnenkant van de onderneming
Microanalyse richt zich op de interne prestaties, processen en structuur van een organisatie. Dit type analyse is nauw verbonden met de micro-economie, die bestudeert hoe bedrijven en huishoudens keuzes maken rond schaarste en prijs.
Focuspunten binnen microanalyse:
- Organisatiestructuur en managementkwaliteit
- Inkoop, productie en logistieke efficiëntie
- Marketing en verkoopstrategieën
- Innovatie en productontwikkeling
- Personeelsbeheer en cultuur
Er bestaan verschillende modellen en technieken om microanalyse te structureren:
- Value Chain-analyse (Porter)
- 7S-model van McKinsey
- ING- of ESH-modellen
Door interne processen te begrijpen, kan worden vastgesteld waar waarde wordt gecreëerd en waar inefficiënties optreden.

Mesoanalyse: sector en concurrentie
Mesoanalyse bekijkt de omgeving waarin een organisatie actief is, met name de sector, industrie of bedrijfstak. Organisaties hebben hier beperkte invloed, maar hun strategie moet wél passen binnen de realiteit van deze omgeving.
Het vijfkrachtenmodel van Porter
Een populaire methodiek voor mesoanalyse is het vijfkrachtenmodel van Porter, dat vijf krachten in kaart brengt die de winstgevendheid in een sector beïnvloeden:
- Interne concurrentie: Hoe hevig is de concurrentiestrijd binnen de sector?
- Macht van leveranciers: Hoe afhankelijk is een bedrijf van zijn toeleveranciers?
- Macht van afnemers: Kunnen klanten prijzen en voorwaarden afdwingen?
- Dreiging van substituten: Zijn er alternatieven voor het product of de dienst?
- Dreiging van nieuwe toetreders: Hoe groot is de kans op nieuwe concurrenten?
Alternatief: het ABCD-model
Het ABCD-model biedt een alternatieve structuur voor sectoranalyse, gericht op:
- Afnemers
- Bedrijfstak
- Concurrenten
- Distributie
Hoewel dit model minder rekening houdt met externe stakeholders zoals toeleveranciers, blijft het nuttig voor basisanalyses.
Strategische toepassingen
De mesoanalyse helpt organisaties om hun positionering te kiezen: lagekostenstrategie, differentiatie, of nichespecialisatie. Dit heeft directe gevolgen voor operationele keuzes en groeimogelijkheden.
Macroanalyse: de economische omgeving
De macroanalyse onderzoekt het bredere landschap waarin bedrijven opereren. Dit niveau is grotendeels buiten de controle van ondernemingen, maar het bepaalt wel de randvoorwaarden voor succes.
DESTEP-model
Een veelgebruikte methodiek voor macroanalyse is het DESTEP-model, dat zes macrofactoren in kaart brengt:
- Demografisch: Bevolkingssamenstelling, groei, leeftijdsopbouw
- Economisch: Koopkracht, inflatie, rente, werkgelegenheid
- Sociaal-cultureel: Waarden, normen, consumentengedrag
- Technologisch: Innovaties, automatisering, digitalisering
- Ecologisch: Duurzaamheid, klimaatbeleid, milieuwetgeving
- Politiek-juridisch: Regelgeving, belastingbeleid, handelsverdragen
Voor- en nadelen van macroanalyse
Macroanalyse biedt context op hoog niveau, maar de vertaalslag naar individuele bedrijven is vaak lastig. Wel is het essentieel om macro-economische veranderingen te volgen, zoals:
- Centrale rentevoeten (impact op financieringskosten)
- Fiscale stimulering (effect op sectorale vraag)
- Handelsbeperkingen of -akkoorden (effect op toeleveringsketens)
Voorbeeld: een stijgende rente beïnvloedt zowel de financieringslasten van bedrijven (micro) als de investeringsbereidheid in een sector (meso), en heeft oorsprong in monetair beleid (macro).
Micro-, meso- en macroanalyse in de praktijk
Voorbeeld:
Een analyse van een technologiebedrijf zou er als volgt kunnen uitzien:
- Micro: Is het bedrijf winstgevend? Hoe goed functioneert R&D? Wat is de kaspositie?
- Meso: Hoe concurrerend is de technologiesector? Wat is de dreiging van nieuwe toetreders?
- Macro: Wat is de impact van renteverhogingen of dataprivacywetgeving op de markt?
Door deze niveaus te combineren ontstaat een rijk en genuanceerd beeld van risico’s, kansen en strategische keuzes.

Financiële ratio’s en kengetallen: focus op microanalyse
Op trading software zoals het Trader Workstation (TWS) vindt u uitgebreide financiële informatie over individuele bedrijven. Ratio’s zoals:
- EBIT/EBITDA
- Quick ratio
- Solvabiliteit en liquiditeit
- Rentabiliteit (ROE/ROA)
- Intrinsic Value / boekwaarde
Deze ratio’s zijn voornamelijk gericht op de microanalyse, maar wanneer u ze vergelijkt met sectorgemiddelden, ondersteunen ze ook de mesoanalyse. Hierdoor kunt u beter inschatten of een onderneming binnen haar branche goed presteert.


Conclusie: het belang van integrale analyse
De combinatie van micro-, meso- en macroanalyse biedt een gelaagd perspectief op de prestaties, positionering en vooruitzichten van een onderneming:
- Microanalyse toont de interne efficiëntie en structuur
- Mesoanalyse schetst de concurrentiedynamiek en marktpositie
- Macroanalyse plaatst het geheel binnen de bredere economische en maatschappelijke context
Voor wie financiële informatie interpreteert of bedrijfsmodellen onderzoekt, vormt deze structuur een objectieve leidraad voor een weloverwogen analyse.
Op macro-niveau worden grootschalige, systemische factoren en trends in een economie, samenleving of markt bestudeerd. Denk hierbij aan zoals nationale economische groei, inflatie, werkgelegenheid, monetaire en fiscale beleidsmaatregelen, en internationale handel.
Op micro niveau ligt de focus op individuele eenheden binnen een economie, zoals consumenten, bedrijven en huishoudens. Het bestudeert besluitvorming, gedrag, vraag en aanbod, en de interacties tussen deze eenheden in specifieke markten.
Een micro meso macro analyse bestudeert drie niveaus: micro (individuele eenheden), meso (groepen of sectoren), en macro (systemische factoren en trends). Middels deze analyse verkrijg je inzicht in economische, sociale of marktsituaties.