Artikel laten voorlezen
|
Een jaarrekening geeft u als belegger inzicht in de financiële gezondheid van een onderneming. Door de balans, resultatenrekening en toelichtingen te bestuderen, krijgt u een concreet beeld van de situatie op een bepaald moment.
Wat is het probleem? Het interpreteren van een jaarrekening kan lastig zijn: veel cijfers, onbekende termen en nuances die niet altijd direct duidelijk zijn.
In dit artikel leert u stap voor stap de basisbeginselen van het lezen en analyseren van een jaarrekening. Zo krijgt u een beter inzicht in belangrijke financiële ratio’s, zonder dat er beleggingsadvies wordt gegeven.
Wat is een jaarrekening?
Een jaarrekening is een financieel verslag waarin een onderneming haar financiële positie en prestaties over een bepaalde periode rapporteert. Dit verslag bestaat meestal uit drie hoofdonderdelen: de balans, de resultatenrekening en de toelichtingen op deze cijfers. In de balans wordt weergegeven welke activa en passiva het bedrijf bezit, terwijl de resultatenrekening inzicht geeft in de opbrengsten en kosten gedurende het boekjaar. De toelichtingen bieden extra verduidelijking over specifieke posten en gehanteerde boekhoudkundige regels.
Afhankelijk van de grootte en rechtsvorm van de onderneming kan de jaarrekening variëren in detailniveau. De jaarrekeninggen van beursgenoteerde bedrijven kan u terugvinden in het Trader Workstation (TWS).
Begrijpen van de balans: Activa en Passiva
De balans geeft een momentopname van wat een bedrijf bezit en hoe deze bezittingen zijn gefinancierd. Aan de activazijde vinden we onder meer de vaste activa, zoals gebouwen en machines die het bedrijf langdurig gebruikt, en de vlottende activa, zoals voorraden en kasmiddelen die binnen het jaar in geld kunnen worden omgezet.
In de jaarrekening van Warehouses De Pauw, zichtbaar in de eerste afbeelding, valt op dat de vaste activa duidelijk overheersen. Dit is logisch gezien hun focus op de verhuur van logistiek vastgoed, dat aanzienlijke investeringen in lange termijnmiddelen vereist.
Figuur 1: Niet-geconsolideerde balans jaarrekening bedrijf Warehouses De Pauw (Via nbb.be)
De passivazijde toont hoe deze activa gefinancierd zijn, hetzij door eigen vermogen, zoals ingehouden winsten of ingebracht kapitaal, hetzij door vreemd vermogen zoals bankleningen of uitstaande verplichtingen.
Jaarrekening financieel analyseren
Om de financiële situatie van een bedrijf te kunnen inschatten, wordt vaak gekeken naar specifieke kengetallen:
Rentabiliteit
Rentabiliteit meet de winstgevendheid van een onderneming.
-
ROA (Return on Assets): Meet hoeveel winst gegenereerd wordt per euro aan activa.
-
ROE (Return on Equity): Meet hoeveel winst gegenereerd wordt per euro eigen vermogen.
Tip: Vergelijk rentabiliteitsratio’s altijd binnen de sector. Kapitaalintensieve sectoren hebben andere normen dan bijvoorbeeld softwarebedrijven.
Liquiditeit
Liquiditeit geeft aan of een bedrijf in staat is zijn kortlopende verplichtingen na te komen.
-
Current ratio = Vlottende activa / Kortlopende schulden
-
Acid test (quick ratio) = (Vlottende activa – Voorraden) / Kortlopende schulden
Solvabiliteit
Solvabiliteit beoordeelt de verhouding eigen vermogen / totaal vermogen. Een solide solvabiliteit biedt bescherming tegen financiële schokken.
Sectorverschillen zijn belangrijk:
-
Vastgoedbedrijven werken vaak met meer schulden (lage solvabiliteit).
-
Industriële bedrijven streven meestal naar hogere solvabiliteit.
Verdieping: Extra aandachtspunten bij jaarrekeningen
Kaspositie
Naast de kerncijfers verdienen enkele specifieke posten bijzondere aandacht. Zo biedt de kaspositie inzicht in de financiële veerkracht van een onderneming. Een ruime kasbuffer stelt bedrijven in staat om investeringskansen te benutten of moeilijke tijden door te komen.
Handelsvorderingen (Accounts Receivable)
Accounts receivable toont hoeveel geld het bedrijf nog te goed heeft van klanten. Een daling kan als positief beschouwd worden aangezien het een betere invordering betekent. Let op als vorderingen relatief sterk toenemen, dit kan wijzen op betalingsproblemen bij klanten.
Goodwill
Goodwill verdient extra aandacht, zeker wanneer deze een groot deel van de activa uitmaakt. Goodwill ontstaat bij overnames en vertegenwoordigt het bedrag dat bovenop de boekwaarde is betaald. Een hoge goodwill kan echter ook een risico vormen indien toekomstige afwaarderingen nodig blijken.
Vaak gehanteerde instrumenten bij jaarrekening bedrijf
Kengetal | Uitleg | Belang |
---|---|---|
Koers-winstverhouding (K/W) | Aandeelkoers gedeeld door winst per aandeel | Meet waardering |
Koers-boekwaardeverhouding (K/B) | Aandeelkoers gedeeld door boekwaarde per aandeel | Meet onder- of overwaardering |
Winstmarge | Winst als percentage van omzet | Meet efficiëntie |
Conclusie jaarrekening bedrijf
Het correct interpreteren van een jaarrekening is een essentiële vaardigheid voor elke belegger die zich wil verdiepen in fundamentele analyse. Door actief te letten op ratio’s zoals rentabiliteit, liquiditeit en solvabiliteit ontstaat een genuanceerd beeld van de financiële positie van een onderneming.
Het is belangrijk om deze cijfers altijd in de juiste context te plaatsen en rekening te houden met sector- en bedrijfsspecifieke factoren. Jaarrekeninganalyse biedt geen garanties, maar vormt een onmisbaar instrument om risico’s beter te begrijpen en gefundeerde inzichten te verwerven.