Geschatte leestijd: 9 minutes
Door de opkomst van kunstmatige intelligentie, vaak afgekort als AI, hebben bedrijven in deze sector een enorme boost gekregen. AI schreeuwt immers om steeds meer chips om hun taalmodellen te trainen. Ook computers en smartphones krijgen meer en meer AI-toepassingen, die de vraag naar chips verder ondersteunt.
In dit artikel nemen we de sector van semiconductors onder de loep. Welke bedrijven zijn er werkzaam, wat doen ze en hoe staat de sector ervoor?
Bent u op zoek naar een broker om in aandelen te beleggen, klik dan hier.
Wat zijn semiconductors
Semiconductors, ook wel halfgeleiders genoemd, vormen de onzichtbare motor achter vrijwel alle moderne technologie. Zonder deze kleine stukjes materiaal zouden smartphones, computers, auto’s en zelfs je koelkast niet “slim” kunnen zijn.
Een halfgeleider is een materiaal dat zich qua geleiding bevindt tussen een geleider (zoals koper) en een isolator (zoals glas). Het unieke is dat de geleidbaarheid van een halfgeleider kan worden aangepast door toevoeging van andere stoffen of door elektrische signalen. Dit maakt het mogelijk om elektrische stromen heel precies te regelen – de basis van alle digitale elektronica.
Het meest gebruikte materiaal voor halfgeleiders is silicium. In grote fabrieken, zogenaamde “fabs”, worden hieruit minuscule schakelingen geëtst die miljarden transistors kunnen bevatten. Een transistor is als een microscopisch klein schakelaartje dat aan en uit kan gaan, en door er heel veel met elkaar te verbinden, ontstaan complexe chips die informatie kunnen verwerken, opslaan of doorgeven.
Rol in de wereldeconomie
Het economische belang van semiconductors is enorm. De halfgeleiderindustrie zelf vertegenwoordigt honderden miljarden dollars per jaar, maar het werkelijke effect is vele malen groter omdat talloze sectoren er direct van afhankelijk zijn. Denk aan telecom, auto-industrie, gezondheidszorg, defensie, energie en entertainment. Een tekort aan chips kan hele productieketens stilleggen, zoals in 2021 gebeurde toen autofabrieken wereldwijd maandenlang minder produceerden.
Semiconductors zijn ook strategisch cruciaal. Landen als de Verenigde Staten, China, Taiwan, Zuid-Korea en de Europese Unie beschouwen chipproductie als een kernbelang. Geopolitieke spanningen rond technologie en handel leiden tot miljardeninvesteringen in binnenlandse productie, zoals de Amerikaanse CHIPS Act en het Europese Chips Act-initiatief. Het doel: minder afhankelijk worden van een beperkt aantal producenten, waarvan sommige in geopolitiek gevoelige regio’s liggen.
Daarnaast zijn semiconductors een drijvende kracht achter innovatie. Nieuwe chipontwerpen en productietechnieken maken toepassingen mogelijk die eerder ondenkbaar waren: krachtige AI-systemen, zelfrijdende auto’s, geavanceerde robotica en energie-efficiënte datacenters. Deze innovaties hebben op hun beurt weer impact op productiviteit, economische groei en concurrentievermogen.
Trends in de industrie
De halfgeleiderindustrie zit in een sterke groeifase. In 2024 bedroeg de omzet zo’n $627 miljard, een stijging van circa 19% ten opzichte van 2023. Voor 2025 wordt een verdere groei van bijna $700 miljard voorspeld. Dit zet de sector op koers om tegen 2030 de mijlpaal van $1 biljoen te bereiken. Hiervoor zou de sector jaarlijks moeten groeien met een percentage van 7,5%.
Een belangrijke groeimotor is de stijgende vraag naar chips voor generatieve AI. Deze chips vertegenwoordigden in 2024 reeds meer dan 20% van de wereldwijde chipomzet, met een geraamde waarde van $150 miljard.
Tegelijkertijd zien we dat computers en smartphones steeds meer AI-capaciteiten ingebouwd krijgen. Naar verwachting zullen in 2025 Gen-AI PC’s de helft van alle verkochte PC’s uitmaken. Gen AI-pc’s zijn computers die AI-taken lokaal kunnen uitvoeren met behulp van gespecialiseerde processors, zogenaamde Neural Processing Units (NPU’s). Hierdoor kunnen AI-taken sneller en efficiënter worden uitgevoerd dan met traditionele CPU’s en GPU’s alleen. Bij smartphones wordt AI-verwerking ook ingebed, al is de impact per chip kleiner.
Naast deze technologische vraagversnelling tekent zich een aantal structurele trends af. Regionalisering van productie is een speerpunt. Overheden investeren miljarden om de afhankelijkheid van een klein aantal productieregio’s te verminderen. Denk aan de Amerikaanse CHIPS Act en vergelijkbare programma’s in Europa en Azië, die nieuwe fabrieken stimuleren en de supply-chain meer spreiden. Dit gaat gepaard met forse kapitaalinvesteringen – volgens Deloitte lopen de jaarlijkse capex-uitgaven van de sector in de tientallen miljarden dollars.
Soorten bedrijven
De semiconductorsector is een brede sector waarin verschillende bedrijven werkzaam zijn die elk hun eigen functie hebben.
Fabrikanten (foundries)
Foundries zijn de productielocaties waar halfgeleiders daadwerkelijk worden vervaardigd. Ze specialiseren zich in het produceren van chips voor andere bedrijven die zelf geen fabrieken bezitten. Hun concurrentievoordeel ligt in schaalgrootte, technologische knowhow en toegang tot de meest geavanceerde productietechnieken.
Foundries vereisen enorme kapitaalinvesteringen in fabrieken en apparatuur, waardoor toetreding tot deze markt vrijwel onmogelijk is voor nieuwkomers. Voor beleggers zijn foundries interessant vanwege hun centrale rol in de waardeketen: zonder hen kunnen fabless ontwerpers hun chips niet op de markt brengen.
Ontwerpers (fabless)
Fabless-bedrijven richten zich volledig op het ontwerpen van chips, zonder eigen productiefaciliteiten. Hun kracht zit in creativiteit, snelheid en specialisatie. Ze bepalen welke functies een chip krijgt – bijvoorbeeld voor kunstmatige intelligentie, grafische verwerking of draadloze communicatie – en besteden de fabricage uit aan foundries.
Fabless-bedrijven profiteren van trends zoals AI, IoT en 5G, waarbij voortdurend nieuwe chipontwerpen nodig zijn. Voor beleggers zijn ze interessant omdat ze vaak hogere marges behalen dan fabrikanten, dankzij hun focus op intellectueel eigendom en ontwerp. Tegelijkertijd zijn ze afhankelijk van de productiecapaciteit bij foundries: schaarste of geopolitieke verstoringen kunnen hun groei belemmeren.
Apparatuurproducenten
Apparatuurproducenten leveren de machines en systemen die onmisbaar zijn in de halfgeleiderproductie. Denk aan lithografiemachines, etstechnieken en test- of meetapparatuur. Zonder deze technologieën kunnen foundries geen chips op industriële schaal produceren. Apparatuurproducenten opereren vaak aan de technologische grens en investeren zwaar in onderzoek en ontwikkeling.
Voor beleggers kunnen ze interessant zijn omdat hun producten vaak een monopolistisch of oligopolistisch karakter hebben. Er zijn slechts enkele spelers wereldwijd die bepaalde apparatuur kunnen leveren. Daardoor zijn marges hoog en de toetredingsbarrières groot. Tegelijkertijd is de vraag naar hun machines direct gekoppeld aan investeringscycli in de chipindustrie. In perioden van overcapaciteit kan de vraag tijdelijk terugvallen.
Kenmerken van beleggen in semiconductors
Voordelen van beleggen in semiconductors
- Groei: De vraag naar chips blijft toenemen door megatrends zoals AI, cloud computing, elektrische voertuigen en 5G. Dit zorgt voor een sterke, langetermijn-ondersteuning van de sector. Beleggers profiteren zo van structurele groei die niet snel verdwijnt.
- Geografische spreiding: Door geopolitieke risico’s investeren landen miljarden in eigen chipproductie (bijv. CHIPS Act, Europese Chipswet). Dit levert subsidies en stimuleringsprogramma’s op die de sector financieel ondersteunen en investeerders ten goede kunnen komen.
- Rol in wereldeconomie: Chips zijn cruciaal voor vrijwel alle industrieën – van consumentenelektronica tot defensie en gezondheidszorg. Deze strategische positie maakt semiconductors minder vervangbaar, wat de langetermijnvraag robuust houdt.
Nadelen van beleggen in semiconductors
- Cyclische schommelingen: De sector kent periodes van overaanbod en tekorten, wat leidt tot forse prijsschommelingen. Beleggers kunnen daardoor geconfronteerd worden met pieken en dalen in omzet en winst.
- Kapitaalintensief: Nieuwe fabrieken en technologieontwikkeling vergen miljardeninvesteringen. Dit maakt bedrijven kwetsbaar voor hoge schuldenlast en een lange terugverdientijd. Hierdoor zijn bedrijven sterk afhankelijk van de economische conjunctuur.
- Geopolitieke risico’s: Spanningen tussen de Verenigde Staten en China, exportrestricties en afhankelijkheid van enkele productieregio’s brengen onzekerheid mee. Politieke beslissingen kunnen direct invloed hebben op omzet en waardering.
- Technologische veroudering: Innovatie is noodzakelijk, maar kostbaar. Wie te laat innoveert, verliest marktaandeel.
Voorbeelden van semiconductor-aandelen
De sector van semiconductors speelt een essentiële rol in de economie en kan daarom interessant zijn voor beleggers. Hieronder geven we enkele voorbeelden van bekende aandelen in de sector. Deze selectie is uitsluitend bedoeld ter informatie en vormt geen beleggingsadvies of aanbeveling. We bespreken drie willekeurige aandelen uit deze lijst.
Beleggen in aandelen brengt risico’s met zich mee, zoals koersschommelingen en marktonzekerheid. Het is belangrijk om zelf onderzoek te doen en rekening te houden met uw persoonlijke beleggingsdoelen en risicoprofiel.
| Bedrijfsnaam | Symbol | Marktkapitalisatie | Laatste koers | 1D | YTD | 1Y |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Applied Materials, Inc. | AMAT | |||||
| Advanced Micro Devices, Inc. | AMD | |||||
| ASML Holding | ASML | |||||
| Micron Technology Inc | MU | |||||
| NVIDIA Corporation | NVDA | |||||
| Qualcomm Incorporated | QCOM | |||||
| Texas Instruments Incorporated | TXN | |||||
| Broadcom Inc | AVGO | |||||
| BE Semiconductor Industries NV | BESI | |||||
| Taiwan Semiconductor Manufacturing Company Ltd. ADR | TSM |
Onderstaande selectie is louter bedoeld ter illustratie en analyse van bedrijfsactiviteiten. De genoemde bedrijven zijn geen aanbeveling. Bij de selectie is geen rekening gehouden met waardering, timing, duurzaamheidsoverwegingen of individuele beleggingsdoelstellingen. Beleggen in aandelen brengt risico’s met zich mee, waaronder koersschommelingen en verlies van kapitaal.
Aandeel Nvidia (NVDA)
We kunnen niet over semiconductors spreken zonder Nvidia te vermelden. Nvidia is een ontwerpbedrijf en besteedt de productie van hun chips uit. Het bedrijf is vooral bekend om zijn GPU’s (Graphics Processing Units), maar de laatste jaren is hun kernactiviteit verschoven naar AI-accelerators en datacenterinfrastructuur. Architecturen zoals Blackwell spelen een sleutelrol in training en inference van grote taalmodellen en generatieve AI.
Wat maakt NVIDIA zo’n belangrijk bedrijf in de sector? Ten eerste: schaal en technologische voorsprong. Hun producten worden intensief gebruikt in datacenters, supercomputers en platforms voor AI. Ten tweede: Het bedrijf heeft een sterk ecosysteem opgebouwd rondom hardware, software en tools, waardoor overstappen voor klanten kostbaar wordt. Tenslotte: NVIDIA zit precies in het snijvlak van de belangrijkste groeitrends AI, cloud computing, automatisering en ook autonome systemen.
Aandeel ASML (ASML)
ASML is een van de meest cruciale spelers in de halfgeleidersector, gespecialiseerd in het produceren van lithografiemachines, waarmee chips met zeer kleine structuren worden geëtst. ASML valt daarmee in de categorie apparatuurproducenten en vanwege de technologische complexiteit van EUV-systemen is het vrijwel de enige leverancier ter wereld voor deze machines.
Wat ASML bijzonder maakt, is de combinatie van technologische voorsprong en voortdurende investeringen in innovatie. Het bedrijf ontwikkelt momenteel ook High-NA EUV-machines, die nog hogere resolutie bieden en de industrie in staat stellen om opnieuw een grote sprong te maken in chipminiaturisatie. Dankzij deze innovaties is ASML uitgegroeid tot een onmisbare schakel in de mondiale waardeketen.
Aandeel TSMC (2330) (TSM)
TSMC is ‘wereld grootste gespecialiseerde foundry. Het bedrijf produceert dus chips voor andere bedrijven die zelf de ontwerpen maken. Het heeft dus geen sterke merken in consumentenelektronica, maar is cruciaal voor tal van chipfabrikanten die geavanceerde technologieën nodig hebben.
TSMC is vrijwel ongeëvenaard in technologische voorsprong en schaalcapaciteit. Ze waren pionier in zeer geavanceerde verwerkingsprocessen. Omdat de foundry enorm kapitaalintensief is, met fabrieken, R&D en productieapparatuur die honderden miljoenen tot miljarden kosten, is het moeilijk voor concurrenten om deze positie zomaar af te pakken.
ETF met focus op semiconductors
Sommige beleggers geven de voorkeur aan brede spreiding via Exchange Traded Funds (ETF’s) in plaats van individuele aandelen. Er bestaan ETF’s die zich richten op bedrijven die actief zijn in semiconductors. Deze ETF’s volgen vaak een specifieke index of thematische selectie. Daarbij gelden dezelfde overwegingen omtrent sectorrisico’s, concentratie en ethische factoren.
Een voorbeeld hiervan is de VanEck Semiconductor UCITS ETF. Deze ETF heeft posities in de belangrijkste bedrijven in de sector als Nvidia, TSMC en AMD. Met een kostenplaatje (TER) van 0,35% per jaar is deze relatief goedkoop. De ETF hanteert een fysieke replicatie en de omvang van meer dan $2 miljard zorgt ervoor dat de ETF makkelijk te verhandelen is.
Net als bij elke ETF is het van belang om de samenstelling, kostenstructuur en het risicoprofiel van het fonds zorgvuldig te beoordelen. Bekijk het Essentiële-Informatiedocument (KID).
