De beursgang van Saudi Aramco staat gepland voor december 2019. Het moet de grootste beursgang aller tijden worden. De IPO werd enkele jaren uitgesteld, maar het Saoedische staatsbedrijf maakt nu toch echt de stap naar de beurs. Wat is dit voor bedrijf? Waarom gaat het naar de beurs en wie zijn de investeerders? Welke kansen zijn er voor beleggers?
Beursgang Saudi Aramco
Aandeel Saudi Aramco: wat doet het bedrijf?
Saudi Aramco is de staatsoliemaatschappij van Saoedi-Arabië. Het bedrijf produceert ruim 12 miljoen vaten per dag en is daarmee de grootste en meest winstgevende oliemaatschappij ter wereld. Naar schatting heeft de oliegigant een reserve van 260 miljard vaten in de grond zitten. Het gaat vermoedelijk om circa een kwart van de wereldreserves. Onder de huidige omstandigheden kan het land nog zeker 90 jaar van de oliereserves leven. In zeker 85% van de olievelden van het land is nog niet eens olie gewonnen. Uiteraard gebruikt het land zelf olie, maar het grootste deel wordt als ruwe olie geëxporteerd. De belangrijkste afzetmarkt is het Verre Oosten, dat ongeveer 65% van de olie afneemt.
Wereldwijd worden er ruim 100 miljoen vaten per dag uit de grond gehaald. Meer dan 17 miljoen vaten daarvan worden in de Verenigde Staten gevuld. Saoedi-Arabië is als land dus inmiddels door de Verenigde Staten ingehaald als de grootste olieproducent ter wereld. In de VS zijn er echter tientallen verschillende bedrijven die olie produceren. Als staatsbedrijf neemt Saudi Aramco deze productie volledig voor eigen rekening en dat leverde het bedrijf vorig jaar een winst op van $ 100 miljard. Het bedrijf heeft zowel activiteiten in de up- down- en midstream.
De oliegigant heeft volgens Kroonprins Mohammed bin Salman van Saoedi-Arabië een waarde van zeker $ 2000 miljard. Kenners in de markt mikken echter op een marktwaarde van circa $ 1500 miljard. Desondanks is het bedrijf daarmee het meest waardevolle bedrijf ter wereld. Ter vergelijking; Apple is momenteel het meest waardevolle (beursgenoteerde) bedrijf ter wereld met een waarde van ruim $ 1100 miljard.
Geschiedenis Saudi Aramco
Aramco is een acroniem voor Arabian American Oil Company. Het woord American klinkt u misschien gek in de oren als u denkt aan een staatsoliemaatschappij in het Midden-Oosten. Dit is echter niet altijd zo geweest. Om te begrijpen hoe Saudi Aramco is ontstaan, moeten we terug naar het einde van de 19e eeuw. Tussen 1870 en 1911 was het Amerikaanse Standard Oil Company namelijk de grootste oliemaatschappij ter wereld. John D. Rockefeller bouwde het bedrijf uit tot een van de eerste multinationals. Aan het einde van de 19e eeuw probeerde de Amerikaanse regering de ontwikkeling van deze trusts tegen te gaan om de concurrentie tussen bedrijven te bevorderen, en de consumenten te beschermen. Dit leidde tot het aannemen van verscheidene antitrustwetten. In 1911 werd het bedrijf opgedeeld in maar liefst 34 bedrijven.
Aramco werd in 1933 opgericht door de afspliting Standard Oil Company of California (Socal). Het bedrijf tekende een contract met de koning van Saoedi-Arabië Ibn Saud voor het zoeken en winnen van olie in het land. Socal kocht voor een smak geld het recht om 60 jaar in een gebied van 420.000 vierkante kilometer naar olie te zoeken. Het duurde bijna 5 jaar voordat de Amerikaanse oliemaatschappij ook daadwerkelijk olie vond. In de jaren die volgde bleek de woestijn in het Midden-Oosten een rijke bron van olie.
In 1948 wordt in Ghawar het grootste olie- en gasveld ter wereld ontdekt. De Saoedi’s zagen al snel in dat zij gigantische inkomsten misliepen die allemaal in de zakken van de Amerikanen belandden. In 1950 introduceerde Saoedi-Arabië daarom een belasting op de oliewinsten, welke aftrekbaar was van de VS. Tijdens de onderhandelingen werd ook overeengekomen dat Aramco voor 50% in handen van Saoedi-Arabië kwam. Na lange onderhandelingen wordt het koninkrijk in 1976 volledig eigenaar van het bedrijf. In 1988 werd de naam veranderd in Saudi Aramco.
Beursgang Saudi Aramco: Waarom gaat Saudi Aramco naar de beurs?
Olie bracht Saoedi-Arabië een enorme rijkdom. Het land beschikt inmiddels over een uitgebreid netwerk van pijpleidingen die de olie- en gasvelden, raffinaderijen en havens met elkaar verbindt. De belangrijkste pijplijn ligt tussen de olievelden in het oosten en de haven van Yanbu aan de Rode Zee kust. De lengte van de pijplijn is 1200 kilometer en de transportcapaciteit ongeveer 5 miljoen vaten per dag. Aangezien het land slechts 33 miljoen mensen telt, is het niet vreemd dat Saudi Aramaco de grootste werkgever van Saoedi-Arabië is. Het bedrijf is daarmee verantwoordelijk voor 45% van het Bruto Binnenlands Product (BBP).
Olie is daarnaast ook nog eens goed voor 87% van de overheidsinkomsten en 90% van de export. De beursgang van Saudi Aramco komt daardoor niet zomaar uit de lucht vallen. De lagere olieprijs heeft de afgelopen jaren voor substantieel lagere inkomsten van het land gezorgd. De Saudische kroonprins Mohammed Bin Salman is daarom van plan de economie van het land anders in te richten. De overheid heeft een plan opgesteld om vanaf 2030 minder afhankelijk te zijn van de olie-industrie. De inkomsten van de beursgang worden daarom geïnvesteerd in andere economische sectoren.
Heeft Saoedi-Arabië echt geld nodig?
In onderstaande grafiek is de balans van de overheidsbegroting te zien. Vanaf 2014 geeft de overheid meer geld uit dan er binnenkomt. Op dat moment begon de olieprijs te dalen, wat zorgde voor aanzienlijk minder inkomsten voor Saudi Aramaco, en dus het Saoedische koninkrijk. In 2016 bereikte de olieprijs een dieptepunt van $26 per vat en dat zorgde voor een flink gat in de begroting van het land. Tegelijkertijd begon de overheid vanaf dat moment juist meer geld te investeren om de economische groei aan te jagen. Hier is dus duidelijk te zien waar de noodzaak uit de beursgang van Saudi Aramco vandaan komt. Het is dan ook niet onwaarschijnlijk dat Saoedi-Arabië in de toekomst meer aandelen zal aanbieden bij beleggers.
Vision 2030
Het doel van het land is om het aandeel van de private sector te vergroten van 40% tot 65% en meer buitenlandse investeringen aantrekken. Uit het Vision 2030 plan van Bin Salman blijkt dat hij hiervoor een lokale defensie-industrie wil opzetten en zich wil focussen op andere grondstoffen als goud, koper & uranium. Ook wil hij hij meer doen aan hernieuwbare energie en speciale zones te ontwikkelen voor logistiek toerisme en de financiële sector.
Eerder dit jaar maakte het land al bekend toeristenvisa uit te reiken, waarmee het land de deur heeft open gezet voor internationale toeristen. Opvallend genoeg organiseerde het land recentelijk een wedstrijd voor vrouwelijke worstelaars en mogen vrouwen nu ook zelfstandig reizen. De koninklijke familie lijkt dus druk bezig om progressieve hervormingen door te voeren. De hervormingen zouden volgens mensenrechtenorganisatie Amnesty enkel bedoeld zijn om het imago op te poetsen voor buitenlandse investeerders.
Investeerders & waardering aandeel Saudi Aramco
Saoedi-Arabië is momenteel volledig eigendom van Saudi Aramco. De schattingen over de waarde van het bedrijf lopen uiteen van $ 1400 tot $ 2000 miljard. Hoeveel de beursgang uiteindelijk gaat opleveren zal binnenkort moeten blijken. Er zijn ruim 2000 miljard aandelen in omloop, maar de hoeveelheid aandelen die worden verkocht en de prijs daarvan worden op 5 december pas bekendgemaakt. Verwacht wordt dat de koninklijke familie tussen de 1% en 3% van de aandelen wil verkopen. Ondanks dat er dus slechts een klein deel naar de beurs gaat kan het de grootste beursgang aller tijden worden.
Indien het land 2% van de aandelen van het bedrijf verkoopt dan zal de beursgang namelijk zo’n $30 miljard opleveren, uitgegaan van een waarde van $ 1500 miljard. Uiteraard kan de waardering hoger komen te liggen en ook kan het aantal verkochte aandelen hoger uitkomen. Het kan daarmee eenvoudig het record verbreken van de grootste beursgang ooit. Het record tot nu toe staat op de naam van Alibaba, dat in 2015 ruim $ 25 miljard ophaalde.
De komende weken kunnen beleggers zich inschrijven voor de IPO. Veel Saoedi’s willen graag aandelen Saudi Aramco kopen, en zien dat dan ook als hun vaderlandse plicht. Particuliere beleggers uit Saoedi-Arabië en andere golfstaten kunnen zich inschrijven op 0,5% van de aandelen. De overige aandelen worden grotendeels verkocht aan staatsinvesteringsfondsen en door de staat gesteunde instellingen uit Rusland, China en Abu Dhabi. Het is dus niet mogelijk voor Nederlandse beleggers om zich in te schrijven op de IPO.
Het aandeel Saudi Aramco krijgt na de beursgang een notering op de Saudi Stock Exchange (Tadawul), maar die beurs is niet eenvoudig toegankelijk voor buitenlandse investeerders. Buitenlandse partijen die worden toegelaten moeten namelijk minimaal $ 5 miljard aan vermogen onder beheer hebben en meer dan vijf jaar ervaring. Om de populariteit van Saoedi-Arabië en Saudi Aramco te laten stijgen is het niet ondenkbaar dat het bedrijf op termijn ook een notering in bijvoorbeeld de Verenigde Staten krijgt.
De financiële positie van Saudi Aramco
Saudi Aramco stelt dat dat de vraag naar olie wereldwijd voorlopig zal blijven groeien, ondanks de opkomst van bijvoorbeeld de elektrische auto. Het bedrijf verwacht dat de groei van de vraag naar olie in ontwikkelingslanden de effecten van de daling van de vraag door de energietransitie zal compenseren. Toch waarschuwt het bedrijf in zijn prospectus voor diverse risico’s. Uiteraard is de ontwikkeling van de winst van het bedrijf sterk afhankelijk van de prijsfluctuaties van de olie & gas prijzen. Bovendien kunnen oorlogen/conflicten ook zorgen voor behoorlijke tegenwind bij het bedrijf. Eerder dit jaar werden de olie-installaties van Saudi Aramco getroffen door een drone-aanval, die ervoor zorgden dat het bedrijf wekenlang niet op volle capaciteit kon draaien.
De hoogte van de winst is zoals altijd bij olie bedrijven, sterk afhankelijk van de hoogte van energieprijzen. Op de jaarrekening hieronder zien we de netto winst in 2018 uitkwam op circa $ 111 miljard. In 2016 kwam de winst omgerekend nog uit op $ 15 miljard en in 2017 boekte het concern een winst van $ 75 miljard. De winst lijkt in die zin met een flink percentage te groeien. Toch lijken beleggers niet razend enthousiast over een belegging in het grootste oliebedrijf ter wereld. De reden daarvoor zal ik hieronder bespreken.
Aandeel Saudi Aramco: Waardering
Het is nog even afwachten wat de exacte waardering van het bedrijf wordt, maar we kunnen een voorzichtige analyse maken met de huidige prognoses. Bij een waardering van $ 1500 miljard betaal je circa 15 keer de winst voor het bedrijf. Komt de waardering echter op de beoogde $ 2000 miljard uit, dan is een K/W van 20 al snel onaantrekkelijk. Veel oliebedrijven uit de VS of elders in de wereld hebben een soortgelijke of lagere waardering. Deze bedrijven zijn echter veel doorzichtiger en lopen aanzienlijk minder risico.
Een belegging in Royal Dutch Shell of Chevron lijkt daardoor op het eerste gezicht veel aantrekkelijker. Voor het veilige dividend aandeel Shell betaal je bijvoorbeeld slechts 12 keer de winst. Bovendien zet het Nederlandse concern zich vol in op gas en alternatieve energiebrokken. Saudi Aramco is bijna volledig afhankelijk van olie, en voor een klein deel gas. Als je kijkt naar vergelijkbare bedrijven met dezelfde risico’s, kom je uit bij bijvoorbeeld LUKoil, een Russisch oliebedrijf. Voor dit bedrijf betaalt je echter minder dan 7 keer de winst van 2018.
Saudi Aramco probeert daarom beleggers te verleiden met extra dividend. Het bedrijf heeft aangegeven om $75 miljard aan dividend uit te keren in 2020. Bij een waardering van $ 1500 miljard komt dat neer op een dividend van zo’n 5%. Bij een hogere waardering zal dit dividendrendement uiteraard afnemen. Bovendien behoudt Saudi Aramco ook na de beursgang het recht om het dividend, zonder tussenkomst van aandeelhoudersvergadering, te verlagen of af te schaffen.
Concurrenten van Saudi Aramco
De beursgang van Saudi Aramco kan wellicht de interesse van beleggers in de oliesector wat aanwakkeren. De olie-industrie is een van de grootste en belangrijkste ter wereld. Aangezien olie als grondstof op veel plekken in de wereld te vinden is zijn er vanzelfsprekend veel bedrijven actief in deze sector. Uiteraard hebben olie bedrijven allemaal baat bij een hogere olieprijs. Saoedi-Arabië heeft weliswaar de grootste oliereserves, is het grootste en meest winstgevende oliebedrijf ter wereld. Maar er zijn uiteraard genoeg alternatieven te vinden voor olie-aandelen.
Mis nooit meer een beursintroductie met de IPO Kalender.
Beleggen in olie via LYNX?
Via LYNX kunt u op verschillende manieren beleggen in olie. U kunt inspelen op de olieprijs door middel van aandelen, opties, futures en ETF’s. Bekijk ons aanbod.
Editorial credit: rafapress / Shutterstock.com
--- ---
--- (---%)Displaying the --- grafiek
Displaying today's chart
